Alles wat je moet weten over vruchtgebruik

Wat is vruchtgebruik?

Het vruchtgebruik wordt opgenomen in het testament. Zo kan je voor je partner zorgen.

Vruchtgebruik betekent dat je gebruikt maakt van het huis, ook al is het in principe niet van jou. Als je wettelijk samenwoont of getrouw bent, dan mag je als partner van de overleden persoon uiteraard nog wel in je woonst blijven. Je moet niet verhuizen na het overlijden van je partner.

Het huis kan op naam van bijvoorbeeld een kind of een andere erfgenaam staan. Als jij sterft, zal de woonst naar die erfgenaam gaan. Zolang je leeft, mag jij genieten van de woonst.

Wat zijn mijn rechten als ik vruchtgebruik heb?

Je mag van de “vruchten” gebruik maken, heet dat juridisch. Dat betekent dat je mag profiteren van alle winsten die uit het gebouw kunnen komen, ook al is het technisch gezien niet jouw eigendom.

• Je mag in het gebouw blijven wonen. Als je vruchtgebruik hebt, mag je in het huis blijven wonen alsof je de eigenaar bent.
• Je mag het gebouw verhuren. De huurinkomsten zijn dan voor jou als je vruchtgebruik.
• Verbouwingen. Je mag in principe ook verbouwingen uitvoeren, maar je mag het doel van het gebouw niet veranderen. Je mag bijvoorbeeld geen huis laten ombouwen tot handelszaak of kantoorruimte.

Wat zijn de plichten als ik vruchtgebruik heb?

Als vruchtgebruiker sta jij in voor het onderhoud van het gebouw. Zaken zoals een kapotte kraan vervangen, verwarmingsketels onderhouden, … zijn voor de vruchtgebruiker.

Heel grote kosten zoals het dak laten isoleren, zijn voor de naakte eigenaar. Dat is de eigenaar die dus in de erfenis stond.

Hoe kan ik vruchtgebruik afkopen?

Soms brengt het vruchtgebruik van de woning meer nadelen dan voordelen. Naarmate je ouder wordt, wil je misschien liever verhuizen naar een kleiner appartement, of ga je naar een rusthuis. Zolang je vruchtgebruiker bent, moet je die woning wel onderhouden, ook al woon je er niet meer.

Of misschien wil je gewoon al dat je kinderen in de woning kunnen en kies je zelf voor een andere optie.

In dat geval kan je afzien van je recht tot vruchtgebruik. Dan wordt de “naakte eigenaar”, wat meestal je kinderen zullen zijn, volle eigenaar van het gebouw. De woonst is dus volledig van hun, om te onderhouden en om van te profiteren door te wonen of te verhuren.

Je mag op elk moment je vruchtgebruik afzeggen. Je moet dat wel door een notaris laten doen om al je documenten legaal in orde te maken. Je erfgenamen betalen alleen belasting als het gaat over een schenking.

Als het niet over een huis gaat, maar bijvoorbeeld over beleggingen, kan je ook afstand doen van de helft of maar een kwart van die beleggingen.